Công việc, sự nghiệp, nghiên cứu chuyên sâu: Làm thế nào chuẩn bị sẵn sàng cùng con
Sau khi tốt nghiệp trung học, con bạn có lẽ sẽ nghĩ về tương lai. Đi làm, học nghề, học đại học, nghiên cứu TAFE hay đi du lịch một năm? Bạn có thể giúp con bạn đưa ra quyết định.
Suy nghĩ về công việc, nghề nghiệp, học đại học hoặc nghiên cứu sâu hơn
Sau khi tốt nghiệp trung học, con bạn có thể bắt đầu suy nghĩ về công việc, nghề nghiệp, tham gia khóa đào tạo và học nghề, hoặc học đại học và nghiên cứu chuyên sâu. Một số thanh thiếu niên có mục tiêu phấn đấu rất rõ ràng nhưng bên cạnh đó, tình trạng thanh thiếu niên không biết mình muốn làm gì cũng rất phổ biến.
Ra quyết định
Con của bạn muốn học đại học hay đi làm luôn? Con thích học nghề hay học đại học hơn? Con muốn làm việc hay đi du lịch một thời gian trước khi học lên cao?
Trả lời những câu hỏi này có thể giúp con bạn nhanh chóng quyết định tìm việc làm, thi đại học, học nghề, nộp đơn xin nhập học muộn…
Nghĩ về tương lai
Đó là một ý tưởng hay, có thể giúp con bạn nhận ra cuộc đời đi làm là một hành trình. Con có thể quyết định một cái gì đó ngay bây giờ nhưng sau này biết đâu con sẽ đổi ý khi học những kỹ năng mới và theo đuổi những sở thích mới. Nếu hiểu điều này, con bạn sẽ thích nghi và tận dụng các cơ hội đi kèm với sự thay đổi. Đây là một phần của cái gọi là ‘học tập suốt đời’.
Điều gì sẽ xảy ra nếu con bạn thực sự không biết bản thân muốn làm gì?
Không sao đâu nếu con bạn không biết bản thân muốn làm gì, chỉ là con sẽ cảm thấy áp lực. Bấy giờ, dường như các quyết định của con đều trở nên trọng đại. Nhưng bạn nên nhắc nhở con và cả chính bạn nữa, rằng những quyết định này không phải là mãi mãi.
Nếu con bạn thay đổi ý định hoặc không làm một công việc hay tham gia khóa học cụ thể nào thì đó không phải là ngày tận thế. Luôn luôn có những lựa chọn khác.
Ép con phải hoàn hảo hoặc đưa ra quyết định đúng đắn có thể dẫn đến căng thẳng, lo âu và các vấn đề sức khỏe khác. Bạn có thể hỗ trợ con bằng cách khuyến khích con thực hành một một lối sống cân bằng bao gồm giao tiếp xã hội, thư giãn và giải trí, bên cạnh việc học tập.
Tìm hiểu các công việc, sự nghiệp, đại học hoặc nghiên cứu sâu hơn
Khi con bạn đang suy nghĩ về công việc, sự nghiệp và nghiên cứu sâu hơn, sở thích của con bạn có thể định hướng lựa chọn phù hợp.
Sở thích của con bạn là gì?
Để giúp con tìm ra niềm đam mê thực sự, bạn có thể đặt những câu hỏi như:
- ‘Con thích làm gì nhất?’
- Con thích môn học nào?’
- ‘Con tự tin nhất khi làm việc gì?’
- “Con còn thích làm những việc gì khác?”
Bạn cũng có thể giúp con nảy ra ý tưởng về những gì gây hứng thú cho con bằng cách:
- khuyến khích con trò chuyện với người thân và bạn bè về công việc, nghề nghiệp và những trải nghiệm khi đi làm của họ
- cùng con đến các ngày hội hướng nghiệp và triển lãm nghề nghiệp tại TAFE, các trường cao đẳng và đại học
- cùng nhau tìm hiểu về các nghề nghiệp trên báo hoặc trang web.
Các cố vấn nghề nghiệp ở trường cũng có thể giúp con bạn đưa ra các lựa chọn học tập và làm việc trong tương lai phù hợp với sở thích của con.
Làm thế nào để thử các lựa chọn
Bước tiếp theo có thể là thử một số lựa chọn mà con bạn quan tâm. Ví dụ, hầu hết các trường trung học đều tổ chức các chương trình trải nghiệm việc làm. Hoặc con bạn có thể khám phá các lựa chọn thông qua công việc bán thời gian, hoạt động tình nguyện hoặc thực tập ngắn.
Khi lựa chọn không phù hợp
Con bạn có thể khám phá ra rằng những lựa chọn này không phù hợp với con. Nếu vậy, bạn có thể gợi ý cho con khám phá thêm sở thích của bản thân và tìm hiểu các lựa chọn khác.
Khi bạn cảm thấy sở thích của con bạn không thực tế
Đôi khi bạn sẽ cảm thấy rằng những gì con bạn muốn làm là không thực tế hoặc không phù hợp với khả năng của con. Điều này có thể phức tạp nhưng thay vì bỏ qua hoặc chỉ trích các kế hoạch của con bạn, hãy động viên con tìm hiểu thêm về công việc hoặc khóa học mà con quan tâm hoặc các lựa chọn tương tự.
Nếu kỳ vọng của bạn không trùng với mong muốn của con thì sao? Cha mẹ nào mà chẳng đặt hy vọng vào con cái. Nhưng hãy tự hỏi liệu điều đó có phù hợp với sở thích, ưu điểm, tài năng, niềm đam mê và ước mơ của con bạn hay không.
Chọn môn học phù hợp với kế hoạch học tập, sự nghiệp và công việc
Các môn học mà con bạn chọn ở trường có thể quan trọng đối với các kế hoạch sau giờ học của con, đặc biệt nếu con bạn muốn học đại học hoặc TAFE.
Một số trường đại học và TAFE yêu cầu đáp ứng điều kiện tiên quyết trước khi nhập học. Điều này có nghĩa là bạn phải nghiên cứu các môn học cụ thể ở trường để hướng đến các khóa học này. Nếu con bạn kỳ vọng sẽ tham gia vào một trong những khóa học này, bạn có thể giúp con lựa chọn những môn học ưu tiên. Trường của con bạn cũng có thể hỗ trợ chuyện này.
Nhưng nếu con bạn không nghiên cứu các điều kiện tiên quyết, điều đó không có nghĩa là con sẽ không thể đăng ký khóa học. Nhiều trường đại học cung cấp các khóa liên thông để giúp học sinh chuyển sang các lĩnh vực học tập khác nhau.
Con đường học tập, nghề nghiệp và công việc
Có rất nhiều con đường khác nhau dẫn đến nghiên cứu chuyên sâu, công việc và sự nghiệp.
Giáo dục đại học
Một số bạn trẻ đi học đại học để lấy bằng. Các chỉ số chất lượng học tập và giảng dạy trên các trang web có thể giúp con bạn chọn trường đại học phù hợp nhất với con. Ở đó còn có thông tin phản hồi từ hàng ngàn sinh viên về kinh nghiệm học tập tại Úc của họ.
Giáo dục và đào tạo nghề (VET)
Một số bạn trẻ chọn học tại một viện đào tạo kỹ thuật, TAFE, trường cao đẳng cộng đồng hoặc trung tâm giáo dục từ xa. Điều này có thể là một lựa chọn tốt nếu con bạn quan tâm đến một khóa học về kỹ năng và thực hành phát triển kỹ năng như cơ khí xe hơi hoặc liệu pháp làm đẹp.
Học tại chức
Một số bạn trẻ chọn học tại chức để tích lũy các kỹ năng thực hành, kinh nghiệm làm việc và đào tạo chính quy trong khi vẫn đi làm kiếm tiền. Các chương trình học tại chức bao gồm chương trình tại chức Úc, chương trình tại chức liên thông Úc, Trung tâm đào tạo thương mại, chương trình tại chức Quốc phòng Úc và đào tạo nghề.
Đi làm
Một số bạn trẻ muốn đi làm ngay sau khi tốt nghiệp trung học. Những người khác vừa học vừa làm để chi trả cho các khóa học mà họ đang tham gia hoặc kiếm tiền trong khi đang tìm kiếm niềm đam mê thực sự của mình.
Đi du lịch
Một số bạn trẻ chọn cách nghỉ ngơi trước khi học tiếp hoặc đi làm. Năm nghỉ xả hơi có thể cung cấp cho những người trẻ tuổi cơ hội kiếm tiền, phát triển các kỹ năng, tìm hiểu về các nền văn hóa và địa điểm khác, làm việc cho các tổ chức nước ngoài hoặc đi tình nguyện. Nó cũng có thể cho con bạn không gian và thời gian để suy nghĩ về những gì con muốn làm gì tiếp theo.
Đặng Thanh Hiền – Táo Trường Học dịch ǀ Nguồn: raisingchildren