Phải làm gì khi con bạn ghét trường học: 15 chiến thuật hiệu quả (phần 1)
Có phải con bạn luôn than thở rằng con ghét trường học? Con có phàn nàn về giáo viên, về bạn học của mình, cả những bài học “vô ích” như thế nào không? Hoặc con có kêu ca rằng mọi người ở trường thật giả tạo và con khó tìm được một người bạn không? Nếu vậy, là cha mẹ, bạn có thể cảm thấy lo lắng và thất vọng.
Khi nghe con nói rằng con ghét trường học, phản ứng của nhiều phụ huynh cho rằng nguyên nhân là do con đang cố tạo sự thu hút hoặc thách thức. Nhưng có khi đó là kết quả của nguyên nhân khác. Có thể con đang cảm thấy kiệt sức, con bị bắt nạt, con đang vật lộn để theo kịp các bạn, …. Nếu con bạn đang ở trong tình trạng đó hoặc nếu cách mà bạn đã làm cho con chưa hiệu quả hãy thử áp dụng các chiến thuật dưới đây. Chúc bạn và con có một khởi đầu năm học mới tốt đẹp.
Có phải con bạn luôn than thở rằng con ghét trường học?
Con có phàn nàn về giáo viên, về bạn học của mình, cả những bài học “vô ích” như thế nào không?
Hoặc con có kêu ca rằng mọi người ở trường thật giả tạo và con khó tìm được một người bạn không?
Nếu vậy, là cha mẹ, bạn có thể cảm thấy lo lắng và thất vọng.
Bạn muốn giúp tuổi con mình, nhưng bất cứ điều gì bạn đã thử cho đến nay vẫn chưa hiệu quả.
Đừng lo lắng.
Vì nghề của tôi đòi hỏi thường xuyên tiếp xúc với học sinh – phần lớn trong số họ là thanh thiếu niên – nên tôi biết việc thanh thiếu niên không thích đi học phổ biến như thế nào.
Tuy nhiên, đây vẫn là một vấn đề cần được giải quyết.
Có rất nhiều chiến thuật hiệu quả giúp cải thiện tình hình. Trong bài viết này, tôi sẽ khái quát 15 chiến thuật trong số chúng.
- Đừng quy chụp rằng con bạn đang thách thức hoặc nổi loạn
Khi trẻ em bước vào tuổi thiếu niên, chúng khao khát sự tự chủ. Chúng cũng đang hình thành bản sắc cá nhân, cả cơ thể và bộ não của chúng đang trải qua những thay đổi mạnh mẽ.
Vì thế, thiếu niên thường có hành vi nổi loạn.
Nhưng đừng cho rằng đây là lý do duy nhất khiến con bạn nói rằng con ghét trường học.
Nhiều khi, có các vấn đề khác, chẳng hạn: cảm thấy kiệt sức, vật lộn để theo kịp các bạn, bị bắt nạt, sợ thi.
- Hãy suy nghĩ về những tác động bạn tạo nên
Dưới đây là một số câu hỏi tự vấn:
- Tôi có thường xuyên cằn nhằn con mình không?
- Tôi có hay nói về các chủ đề liên quan đến trường học không?
- Tôi có chê bai sở thích của con là lãng phí thời gian hoặc làm xao nhãng việc học tập không?
- Tôi có so sánh con mình với bạn bè, anh chị em họ hoặc anh chị em ruột của con không?
- Tôi có nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học hành tử tế ở trường không?
- Tôi có thường xuyên ép buộc con hoàn thành tốt công việc ở trường không?
- Tôi có đăng ký cho con học các lớp hoặc chương trình nào đó mà không hỏi ý kiến con không?
Nếu xem xét riêng lẻ, không có hành vi nào trong số những hành vi trên khiến con bạn ghét trường học.
Nhưng kết hợp lại, chúng có thể gây ra xung đột giữa bạn và con bạn.
Theo thời gian, con bạn có thể phát triển cảm xúc theo hướng tiêu cực hơn đối với trường học.
- Sử dụng kỹ thuật lắng nghe tích cực khi nói chuyện với con bạn về vấn đề này
Khi bạn tâm sự với con về lý do con ghét trường học (hoặc về các chủ đề khác), hãy sử dụng kỹ thuật lắng nghe tích cực như sau:
- Hướng toàn bộ sự chú ý vào con
- Không vừa nghe vừa làm việc khác
- Đừng chen ngang khi con đang nói
- Khuyến khích con tiếp tục tâm sự, chẳng hạn như “Con cứ nói tiếp đi” hoặc “Ừ, con kể thêm cho mẹ/ bố nghe với”
- Đồng cảm với con
- Tìm mà hiểu cảm nhận của con
- Không phán xét
- Không rao giảng đạo đức
- Cho lời khuyên đúng lúc đúng chỗ
- Thỉnh thoảng tóm tắt lại những gì con vừa nói để xem mình đã hiểu đúng ý con chưa, ví dụ: “Có vẻ như con cảm thấy giáo viên giải thích các khái niệm Toán học bị khó hiểu, thế nên con không thích học Toán, đúng không?”
Bằng cách sử dụng kỹ thuật lắng nghe tích cực, con bạn nhiều khả năng sẽ chia sẻ với bạn điều gì đang gây khó khăn cho con.
- Không đe nẹt
Các bậc cha mẹ rất thích đe nẹt để dạy con cư xử “đúng đắn”.
Cho dù là dọa cắt tiền tiêu vặt hay thu điện thoại, cách nào cũng không hiệu quả dài lâu.
Việc đe nẹt trở nên kém hiệu quả hơn đối với trẻ em lớn hơn. Vào thời điểm chúng còn là thanh thiếu niên, cách tiếp cận này vô tác dụng, thậm chí phản tác dụng.
Nói cách khác, không thể ép con trở thành một học sinh có năng lực, có trách nhiệm và thích đi học.
Nếu con bạn bỏ học, nguyên nhân căn bản có lẽ xuất phát từ cảm xúc tự nhiên. Điều này phải được ưu tiên giải quyết.
- Đừng rao giảng
Tránh rao giảng với con bạn. Nhưng nếu thực sự không còn cách khác, hãy nói ngắn gọn.
Lũ trẻ nói với tôi rằng chúng bắt đầu lắng nghe cha mẹ chúng khoảng hai phút trước bài thuyết giáo. Vì vậy, sẽ lãng phí thời gian nếu bài giảng của bạn kéo dài lâu hơn thế.
Con bạn sẽ không hứng thú khi nghe bạn giảng về tầm quan trọng của trường học. Con cũng sẽ không bắt đầu hoặc dừng thực hiện các hành vi cụ thể chỉ vì bạn bảo con “nên” hoặc “không nên” làm những điều đó.
(Lần cuối cùng bạn bắt đầu ăn uống lành mạnh chỉ vì người thân hoặc bạn bè bảo bạn “nên” làm là khi nào?)
Bên cạnh đó, ngay cả những học sinh rất ghét đi học cũng biết rằng học giỏi ở trường là điều quan trọng.
Chúng không cần bạn nhắc nhở điều đó, bởi vì các giáo viên của chúng ngày nào cũng nói rồi.
Vậy con bạn cần gì từ bạn?
Con cần bạn lắng nghe, để hiểu con và nhìn nhận mọi thứ từ quan điểm của con.
Khi con cảm thấy được thấu hiểu, con sẽ thay đổi hành vi và thái độ của bản thân.
- Đừng chỉ chăm chăm vào trường học và học thuật
Tôi không nói rằng bạn không được quan tâm các chủ đề liên quan đến trường học.
Nhưng nhiều thiếu niên đã nói với tôi rằng có vẻ như trường học là điều duy nhất mà cha mẹ chúng quan tâm.
Hãy hướng đến các chủ đề mà con bạn hứng thú, ví dụ: âm nhạc, sở thích, trò chơi, mạng xã hội.
Khi các cuộc hội thoại của bạn và con thoải mái hơn, thái độ của con đối với trường học cũng sẽ dịu lại. (Đọc tiếp phần 2…)
Daniel Wong
Táo trường học dịch
