Dữ liệu học sinh được khai thác như thế nào và tại sao bạn nên quan tâm?
Bạn có bao giờ nhận thấy sau khi bạn thực hiện tìm kiếm ngẫu nhiên trên Internet, đột nhiên quảng cáo đề cập đến cùng một chủ đề hoặc một chủ đề tương tự, xuất hiện trong nguồn cấp tin tức của bạn trên phương tiện truyền thông xã hội? Hoặc có thể sau khi sử dụng Internet, bạn bắt đầu nhận thấy quảng cáo trên các trang web bạn truy cập phản ánh các tìm kiếm hoặc giao dịch mua gần đây của bạn.
Những quảng cáo được nhắm mục tiêu này chỉ là một ví dụ về khai thác dữ liệu, một quy trình kiểm tra các tập dữ liệu lớn để tìm các mẫu và mối tương quan. Đa phần các mẫu này sau đó được sử dụng để quảng cáo sản phẩm, tăng doanh thu và nắm bắt hành vi của người tiêu dùng.
Mặc dù việc thu thập và sử dụng dữ liệu này có lợi cho một số tổ chức khác nhau bao gồm các công ty công nghệ và thậm chí cả chính phủ, nó cũng có thể là một cuộc xâm phạm quyền riêng tư, đặc biệt nếu dữ liệu được thu thập là của học sinh. Tuy nhiên, khi ngày càng có nhiều trường học song hành với công nghệ trong lớp học, điều đó nhận được sự ủng hộ.
Cái nhìn rõ hơn về khai thác dữ liệu
Dữ liệu lớn đóng một vai trò quan trọng trong việc kinh doanh ngày nay. Trên thực tế, các công ty đang chộp lấy “các nhà khoa học dữ liệu” nhanh nhất có thể để theo kịp với những đối thủ trên thương trường. Và dữ liệu học sinh đã trở thành một trong những mối quan tâm đặc biệt. Gần như mọi thứ học sinh thực hiện trực tuyến đều để lại dấu ấn dữ liệu mà ai đó ở đâu đó có thể chụp và lưu trữ.
Bởi vì có quá nhiều dữ liệu ngoài kia và nó thường quá tải đối với các cá nhân, khai thác dữ liệu đã trở thành một cách để tự động hóa quy trình. Do đó, các nhà khoa học dữ liệu sử dụng thuật toán để phát hiện các mẫu trong dữ liệu. Một khi dữ liệu đã được tóm tắt bằng thuật toán, các nhà khoa học dữ liệu có thể suy luận mọi thứ dựa trên những gì họ đã quan sát.
Một ví dụ đơn giản liên quan đến một chuyên gia nghiên cứu thị trường tại Walmart đã phát hiện ra khi các ông bố đến mua tã, họ cũng có xu hướng tiện thể mua bia. Do đó, nhà nghiên cứu thị trường đề nghị đặt tã và bia gần nhau hơn trong cửa hàng để tăng doanh số. Khai thác dữ liệu cho phép các nhà nghiên cứu như thế phát hiện các mẫu và thực hiện các thay đổi để tận dụng các mẫu đó.
Nhưng, khi nói đến việc khai thác dữ liệu học sinh, phụ huynh phát hiện ra rằng không thể tìm ra công ty nào đang thu thập dữ liệu học sinh và sử dụng chúng như thế nào. Hơn nữa, hầu hết các chuyên gia trong ngành chỉ ra rằng có những lỗ hổng lớn trong việc bảo vệ quyền riêng tư của học sinh.
Chẳng hạn, họ chỉ ra các chính sách quyền riêng tư không đầy đủ hoặc mơ hồ ở các địa phương cũng như các thỏa thuận điều khoản dịch vụ mơ hồ trong hợp đồng của quận với các nhà cung cấp công nghệ.
Các địa phương có thể viết các biện pháp bảo vệ quyền riêng tư vào hợp đồng của họ với các công ty công nghệ giáo dục, nhưng rất ít trong số họ thực hiện. Kết quả là, điều này khiến dữ liệu cá nhân của học sinh có nguy cơ bị sử dụng theo cách mà phụ huynh không bao giờ chấp nhận.
Các công ty làm thế nào để có được thông tin này?
Ngày nay, học sinh được giám sát việc chơi điện tử, xem phim, đọc sách, làm bài kiểm tra, hoàn thành bài tập và thậm chí chạy bao nhiêu vòng trong lớp Giáo dục thể chất. Họ được giám sát ngay cả khi đang ở nhà. Các công ty có thể thu thập mọi dữ liệu từ việc họ làm tốt bài tập về nhà như thế nào, thời gian làm bài tập trong ngày, địa điểm học tập, thói quen duyệt web và tất nhiên là tình hình học tập ở trường.
Đứng đầu danh sách những công ty thu thập thông tin này là Google. Một trong những phương thức khai thác dữ liệu chính là thông qua bộ ứng dụng giáo dục miễn phí bao gồm Google Docs, Google Drive và hơn thế – hiện có 70 triệu người dùng trên toàn thế giới. Thêm vào đó, hơn 20 triệu Chromebook đang được sử dụng trong các trường học hàng tuần.
Google đã thừa nhận khai thác dữ liệu hoặc quét hàng triệu email học sinh sử dụng G Suite cho Giáo dục và thậm chí đã có đơn khiếu nại họ tại tòa án liên bang. Trên thực tế, 23 nhóm phụ huynh và cơ quan giám sát đã đệ đơn khiếu nại lên Ủy ban Thương mại Liên bang Hoa Kỳ. Họ cho rằng Google đang vi phạm luật bảo vệ trẻ em bằng cách thu thập dữ liệu cá nhân và quảng cáo cho những người dưới 13 tuổi.
Ngoài ra, theo Tổ chức Biên giới Điện tử (EFF), Google đang thu thập nhiều thông tin về trẻ em hơn mức cần thiết và thường lưu trữ thông tin đó vô thời hạn. Ngoài thông tin nhận dạng cá nhân (PII) như tên và ngày sinh, còn có những thông tin như lịch sử duyệt web, cụm từ tìm kiếm, dữ liệu vị trí, danh sách liên lạc và thông tin hành vi.
Theo báo cáo Theo dõi học sinh: Thiết bị do nhà trường cấp và quyền riêng tư của học sinh của các nhà nghiên cứu EFF: “Nói tóm lại, các nhà cung cấp công nghệ như Google đang theo dõi học sinh và các trường học, những nơi thường cung cấp không đầy đủ hoặc không có chính sách bảo mật, vô tình tạo điều kiện cho họ.”
Một “ông lớn” khác trong lĩnh vực thu thập dữ liệu của học sinh là Knewton, một công ty học tập thích ứng có nền tảng để cá nhân hóa nội dung giáo dục. Họ đã thu thập dữ liệu từ hàng triệu học sinh trên cả nước bằng cách giám sát mọi thứ học sinh thực hiện trực tuyến. Mỗi lần học sinh nhấp chuột và gõ phím đều được ghi lại, cũng như mọi sự do dự khi họ làm việc thông qua sách giáo khoa kỹ thuật số. Nhờ đó, công ty có thể xác định không chỉ những gì học sinh biết mà còn cả cách họ nghĩ.
Chẳng hạn, Knewton có thể chỉ ra học sinh nào đang không hiểu về phân số hoặc gặp khó khăn trong việc tập trung. Họ nói rằng mục tiêu là sớm xác định các vấn đề tiềm ẩn và giúp trẻ em được đối xử công bằng hơn ở trường. Quan hệ đối tác kỹ thuật số giữa Facebook và Bộ Giáo dục Hoa Kỳ là một cách khác để khai thác dữ liệu học sinh. Ngay cả Học viện Khan cũng đang thu thập dữ liệu học sinh để sử dụng. Nhưng, gần đây họ đã thay đổi chính sách và đang thực hiện các bước để bảo vệ dữ liệu của học sinh như không gửi quảng cáo. Họ vẫn cho phép YouTube hoặc Google Analytics đặt cookie trên máy tính của học sinh. Vì vậy, các bên thứ ba đó có thể thu thập và lưu trữ thông tin về cách các học sinh sử dụng web.
Thông tin nào đang được thu thập?
Hầu hết các tổ chức và công ty đang thu thập dữ liệu về học sinh để theo dõi mọi thứ họ làm. Chẳng hạn, họ có thể giám sát mọi thứ trẻ làm thông qua phần mềm giáo dục hoặc sách giáo khoa kỹ thuật số. Họ cũng có thể thu thập dữ liệu về các trò chơi điện tử mà họ chơi và các hướng dẫn họ xem. Với thông tin này, họ có thể theo dõi mọi thứ về một học sinh. Họ khám phá những gì học sinh biết, cách học sinh nghĩ và học hỏi.
Nói cách khác, khai thác dữ liệu có thể cho phép các công ty và nhà giáo dục biết được sự kiên trì của một đứa trẻ khi đối mặt với một vấn đề đầy thách thức hoặc liệu đứa trẻ này có bao quát được chủ đề sau khi đọc một vài đoạn văn bản.
Bằng cách theo dõi và thu thập mọi thông tin này, các công ty đang lập hồ sơ chi tiết về học sinh, phong cách học tập cá nhân và thành công trong học tập của họ.
Vấn đề phát sinh khi thông tin này được sử dụng cho các mục đích khác ngoài việc cải thiện giáo dục. Hiện tại, không có quy định nào ngăn họ bán thông tin cho các nhà môi giới dữ liệu hoặc các công ty muốn sử dụng nó để tùy chỉnh và nhắm mục tiêu quảng cáo.
Các công ty khai thác dữ liệu tốt nhất từ học sinh có thể thu thập tới 10 triệu điểm dữ liệu duy nhất trên mỗi học sinh mỗi ngày, nhiều hơn lượng thông tin mà Netflix hoặc Facebook có thể thu thập. Hơn nữa, dữ liệu này rất có giá trị. Nó không chỉ được sử dụng để nhắm mục tiêu quảng cáo đến học sinh và gia đình, mà còn có thể dùng để lập hồ sơ tuyển sinh đại học, thậm chí phục vụ nhu cầu tìm kiếm một bộ kỹ năng cụ thể của các nhà tuyển dụng.
Luật pháp quy định như thế nào?
Mặc dù Bộ Giáo dục Hoa Kỳ đã nhấn mạnh rằng họ tin rằng bảo vệ quyền riêng tư của học sinh là ưu tiên hàng đầu, Đạo luật Quyền riêng tư và Quyền Giáo dục Gia đình (FERPA), ban hành năm 1974, trao cho các cơ quan chức năng quyền chia sẻ thông tin cá nhân của học sinh với các công ty tư nhân để thực hiện các mục tiêu giáo dục xa hơn. Và dù các công ty có nghĩa vụ bảo mật bảng điểm kiểm tra tiêu chuẩn, các hành vi kỷ luật, điểm số của học sinh và các thông tin cá nhân khác nhưng không ai đảm bảo họ thực hiện điều đó.
Cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ đã tham gia khai thác dữ liệu. Trên thực tế, Chính quyền Obama thậm chí còn nới lỏng luật riêng tư liên bang để cho phép các cơ quan địa phương chia sẻ dữ liệu học sinh rộng rãi hơn. Và, Đạo luật Học sinh nào cũng thành công được thông qua gần đây cho phép chính phủ thu thập thông tin nhận dạng cá nhân. Điều này có nghĩa là ngoài địa chỉ và thông tin cá nhân khác, họ cũng có thể thu thập dữ liệu về thái độ, giá trị và niềm tin.
Trong khi đó, Đạo luật Bảo vệ Quyền riêng tư trực tuyến của Trẻ em (COPPA) do Ủy ban Thương mại Liên bang quản lý, bảo vệ trẻ em dưới 13 tuổi sử dụng các trang web thương mại, trò chơi trực tuyến và ứng dụng di động. Theo COPPA, các sản phẩm và trang web thương mại này phải có sự đồng ý của phụ huynh trước khi thu thập dữ liệu. Họ cũng phải cho phụ huynh xem thông tin đã được thu thập và xóa chúng sau khi đã đạt được mục đích.
Vấn đề là những quy định này không áp dụng cho các sản phẩm được dùng cho mục đích “giáo dục” trong các trường học. Do đó, tùy từng địa phương sẽ có cách bảo mật dữ liệu học sinh.
Nếu một nhà cung cấp muốn sử dụng dữ liệu cho các mục đích khác, cần có sự đồng ý của phụ huynh. Mặc dù COPPA không phải lúc nào cũng có thể áp dụng trong các môi trường giáo dục, các trường học có thể nhắc nhở các nhà cung cấp về các yêu cầu của COPPA. Bằng cách đó, họ có thể truyền đạt trách nhiệm của nhà cung cấp trong việc bảo vệ quyền riêng tư của học sinh.
Hệ quả tiềm ẩn
Nói đến khai thác dữ liệu, hầu hết các bậc cha mẹ đều lo lắng về cách sử dụng thông tin. Ngoài ra, gần như không có quy định về cách sử dụng thông tin, phụ huynh có thể hiểu một cách đơn giản là các công ty và tổ chức khác có thể sử dụng thông tin này để khai thác con cái họ.
Khi các trường học gia tăng sử dụng phần mềm bên ngoài để giảng dạy, tương tác với học sinh và thậm chí để chẩn đoán các khuyết tật học tập tiềm năng, các công ty đối tác được phép thu thập, lưu trữ và thậm chí bán hồ sơ của con bạn. Điều này có nghĩa là các bài kiểm tra tiêu chuẩn và học tập trực tuyến của học sinh có thể đến tay các nhà tuyển dụng cao đẳng, đại học hoặc thậm chí các nhà quảng bá sản phẩm giáo dục.
Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao bạn đột nhiên nhận được thông tin về các chương trình phụ đạo không? Có lẽ nó có liên quan đến việc đánh giá khả năng đọc và làm toán của con bạn. Hoặc điều gì sẽ xảy ra nếu Harvard và Stanford ngừng tiếp cận một học sinh xuất sắc của bạn? Có lẽ có điều gì đó trong hồ sơ học sinh khiến họ nghĩ em này không đáp ứng tiêu chuẩn của họ. Việc mất kiểm soát cách thức chia sẻ và phân phối thông tin học sinh có thể trở thành một trở ngại lớn đối với học sinh của bạn.
Học sinh cũng có thể bị ảnh hưởng bởi FERPA cho phép các trường học chia sẻ một số thông tin nhất định mà không cần sự đồng ý của phụ huynh. Điều đó có nghĩa là các kế hoạch giáo dục cá nhân (IEP), hồ sơ điểm danh và hồ sơ kỷ luật có thể được tiết lộ nếu chúng được sử dụng cho mục đích giáo dục hoặc cải thiện thành tích học tập. Nhưng, nhược điểm là thông tin này cũng có thể ngăn học sinh của bạn tham gia các lớp học tốt hơn hoặc các trường học đặc biệt trong khu vực nếu chúng được sử dụng để sàng lọc hoặc lập hồ sơ về con bạn.
Tạm kết
Nếu trường học của con bạn đang sử dụng G Suite cho Giáo dục của Google hoặc thường xuyên sử dụng các sản phẩm công nghệ trong lớp học hoặc ở nhà, có lẽ bạn nên dành thời gian để tìm hiểu chính sách quyền riêng tư của học sinh vì nó liên quan đến công nghệ. Điều quan trọng là phụ huynh phải nhận thức được các loại thông tin mà nhà trường và các đối tác đang thu thập về con bạn, cũng như các bước mà trường đang thực hiện để bảo mật thông tin cá nhân của học sinh.
Bài liên quan: 63 điều mọi học sinh nên biết khi sống trong thế giới số
Top 5 ứng dụng di động trường học tạo điều kiện liên lạc giữa giáo viên, phụ huynh và học sinh
Tương tự, bạn cũng có thể muốn hướng dẫn con không sử dụng các thiết bị trường học cho mục đích cá nhân. Nói cách khác, không truy cập phương tiện truyền thông xã hội, chơi trò chơi, xem YouTube, truy cập Netflix hoặc những thứ khác bằng thiết bị trường học của họ. Mặc dù nhiều ứng dụng trong số này đã thu thập dữ liệu của riêng họ, nhưng ít nhất nó nằm trong một nhóm dữ liệu độc lập với những gì khu vực và các đối tác công nghệ của nó đang thu thập. Một ứng dụng có thể thu thập càng nhiều thông tin trên một người, hồ sơ của họ càng chi tiết. Điều này có thể có lợi hoặc có hại, tùy vào cách khai thác.
